رباعیات از نظر افتادۀ سلمان ساوجی

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

چکیده

سلمان ساوجی (متوفی 778 ق) از شاعران بزرگ سدۀ هشتم هجری است. دیوان او چندین نوبت به چاپ رسیده و آخرین آن‌­ها «کلیات سلمان ساوجی» است که دکتر عباسعلی وفایی تصحیح و منتشر کرده است (تهران، 1376، ویراست دوم: 1389). با وجود آنکه نسخه‌­های قدیمی و نسبتاً معتبری از دیوان اشعار سلمان ساوجی در کتابخانه­‌های ایران و خارج از ایران موجود است، کار تصحیح این دیوان هنوز بسامان نرسیده است. مقالۀ حاضر به درج 23 رباعی سلمان ساوجی اختصاص دارد که در تصحیح اخیر و چاپ­‌های پیشین مورد توجه قرار نگرفته است. منبع نقل این رباعیات، دو دستنویس متعلق به کتابخانۀ نور عثمانیه ترکیه (مورخ 844 ق) و کتابخانۀ دانشکدۀ الهیات دانشگاه تهران (مورخ 859 ق) است. نکتۀ قابل توجه آن است که دستنویس کتابخانۀ نور عثمانیه جزو منابع مورد استفادۀ دکتر وفایی بوده است. در کنار درج این 23 رباعی، بررسی تطبیقی میان ضبط رباعیات سلمان در نسخۀ چاپی و دستنویس‌­های مذکور صورت گرفته و موارد متعددی از بدخوانی­‌های نسخۀ چاپی یا ضبط‌­های برتر آن دو دستنویس ذکر شده است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Forgotten Rubaees of Salman-e Savaji

نویسنده [English]

  • Sayyed Ali Mir Afzali
چکیده [English]

Salman-e Savaji (d. 778 A.H.) is one of the great poets of the 8th century A.H. His Divan has been reprinted several times; the last one is Kolliyyat-e Salman-e Savaji, ed. Dr. Abbas Ali Vafaee (Tehran: 1st edition 1376/1997; 2nd edition 1389/2010). Although there are old and relatively reliable manuscripts of the Divan-e Salman-e Savaji in the libraries of Iran and other countries, the critical editing of his Divan is not accomplished so far.
The article contains 23 rubaees by Salman-e Savaji not included in the present and previous editions of his Divan. The sources of these rubaees are the two manuscripts belonging to the Library of Noor Uthmaniyya in Turkey (dated 844 A.H.) and the Library of Tehran University (dated 859 A.H.). It is worthy of notice that the manuscript of the Library of Noor Uthmaniyya was among the sources used by Dr. Vafaee. In addition to presenting these 23 rubaees, the article provides a list of various corrected misreadings found in the edition or gives the prior variants in the manuscripts, resulted from a comparative study.

مراجع

ـ تاریخ جهانگشای، عطاملک جوینی، به اهتمام محمد قزوینی، لیدن، 1911-1937 م.
ـ تاریخ گزیده، احمد مستوفی، به اهتمام عبدالحسین نوایی، تهران، چ 2، 1362.
ـ دیوان اشراق، میرمحمد باقر داماد، به کوشش سمیرا پوستین دوز، تهران، 1385.
ـ سخنان منظوم ابوسعید ابوالخیر، سعید نفیسی، تهران، 133.
ـ شرح شطحیات، شیخ روزبهان بقلی شیرازی، به تصحیح هنری کوربن، تهران، چ 4، 1382.
ـ فهرست میکروفیلم‌های کتابخانۀ مرکزی دانشگاه تهران، محمد تقی دانش‌پژوه، تهران، ج 1، 1348.
ـ فهرست نسخه‌های خطی کتابخانۀ دانشکدۀ الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، گردآوری سید محمد باقر حجتی، تهران، 1345.
ـ کلیات دیوان امیر معزی نیشابوری، تصحیح محمدرضا قنبری، تهران، 1385.
ـ کلیات سلمان ساوجی، با مقدمه و تصحیح [مهرداد] اوستا، تهران، بی‌تا.
-‌ کلیات سلمان ساوجی، به تصحیح عباسعلی وفایی، تهران، 1376.
ـ مرصاد العباد، نجم‌ رازی، به اهتمام محمد امین ریاحی، تهران، چ 3، 1366.
ـ مصنفات فارسی، علاءالدوله سمنانی، به اهتمام نجیب مایل هروی، تهران، 1369.

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار