تصحیح بیت‌هایی از شاهنامه به یاری قافیه

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسنده

دکترای زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران

چکیده

در این جستار نخست از اهمیت توجه به شیوه‌های قافیه‌بندی شاعران سخن می‌رود و نشان داده‌ می‌شود که در کنار پای‌بندی به کهن‌ترین دستنویس‌ها هنجارهای قافیه‌پردازی را نیز در کار تصحیح باید مورد توجه قرار داد. برای اثبات این مطلب نمونه‌هایی از شعر خاقانی و حافظ به دست داده می‌شود و سپس به بخش اصلی کار که به تصحیح برخی بیت‌های آسیب‌دیدۀ ویراستِ خالقی مطلق از شاهنامه اختصاص دارد، پرداخته خواهد شد. در این بررسی کوشش شده ‌است که ملاک‌های تصحیح متن از نظر دور نیفتد و صحت و اصالت متن فدای زیبایی قافیه نشود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Editing some distiches from the Shahnamah with the help of their rhyme words

نویسنده [English]

  • Vahid Idgah Torqabeii
چکیده [English]

In the present study, first the importance of considering the techniques of rhyme formation will be discussed and then it will be demonstrated that, besides the necessity of adhering to the oldest manuscripts, the modes of rhyming must also be taken into account. To prove this assertion, samples of Khaqani's and Hafiz's poetry will be presented. Then the main part of the study will be dealt with, that is, the redacting of some of the corrupt distiches in the Khaleqi Motlaq's edition of the Shahnamah.

مراجع

ـ حافظ، شمس‌الدین محمد، دیوان، به اهتمام محمد قزوینی و قاسم غنی، چاپخانۀ مجلس، طهران، 1320.
- ـــــــــــــــــــــــــــــــــــ، به تصحیح پرویز خانلری، نشر خوارزمی، تهران، 1362.
ـ خاقانی، افضل‌الدین بدیل، دیوان، به تصحیح ضیاء‌الدین سجادی، زوار، تهران 1384.
ـ خالقی‌مطلق، جلال، یادداشت‌های شاهنامه، بنیاد میراث ایران، نیویورک، 2009 م.
ـ دولتشاه سمرقندی، تذکرةالشعرا، به اهتمام و تصحیح ادوارد براون، مطبعۀ بریل، لیدن 1900 (چاپ افست انتشارات اساطیر، تهران 1382).
ـ سوزنی سمرقندی، دیوان، به اهتمام ناصرالدین شاه‌حسینی، چاپخانۀ سپهر، تهران، بی‌تا، 1344.
ـ شفیعی کدکنی، محمدرضا، موسیقی شعر، آگاه، تهران، 1373.
ـ فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، به کوشش جلال خالقی‌مطلق، دائرة‌المعارف بزرگ اسلامی (مرکز پژوهش‌های ایرانی و اسلامی)، تهران، 1386.
- ــــــــــــــــــــــــــــ، نسخه‌برگردان از روی نسخۀ کتابت اواخر سدۀ هفتم و اوایل سدۀ هشتم هجری قمری، به کوشش ایرج افشار، محمود امیدسالار، نادر مطلبی کاشانی، انتشارات طلایه، تهران، 1389.
- ــــــــــــــــــــــــــــ، چاپ عکسی از روی نسخۀ خطی کتابخانۀ بریتانیا، نسخه‌برگردانان: ایرج افشار و محمود امیدسالار، انتشارات طلایه، تهران، 1384.
ـ نقوی، نقیب، شکوه سرودن (بررسی موسیقی شعر در شاهنامه فردوسی)، دانشگاه فردوسی مشهد، 1384.   

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار