نقد و بررسی «بدین شیرین سخن گفتن»

نوع مقاله : مقاله علمی پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس دانشگاه فرهنگیان، پردیس شهید بهشتی مشهد

2 کارشناس زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی

چکیده

تاکنون چندین شرح و گزارش از غزل­های سعدی به چاپ رسیده است که از مهم‌ترین آنها می­توان به شرح دیوان غزلیّات استادِ سخن سعدی شیرازی (خلیل خطیب رهبر)، گزیدۀ غزلیّات سعدی (حسن انوری)، شرح غزلهای سعدی (محمّدرضا برزگر خالقی و تورج عقدایی) و غزلیّات سعدی (فرح نیازکار) اشاره کرد.
انتشارات سخن به تازگی گزیده‌ای از غزل‌های سعدی را به انتخاب محمدجعفر یاحقی، همراه با شرح و تعلیقات وی، ذیل عنوان بدین شیرین سخن گفتن، جزو مجموعۀ «از میراث ادب فارسی» منتشر کرده است. مأخذ این گزینش، تصحیح غلامحسین یوسفی از غزلیات سعدی بوده است. در این مقاله پس از معرفی کوتاه این اثر، شرح و تعلیقاتِ آن مورد نقد و بررسی قرار گرفته است و نویسندگان کوشیده‌اند با ارائۀ دلایل و شواهدی، نکاتی چند دربارۀ لغزش‌های شارح ابیات بیان کنند و سپس، معنی و مفهوم روشن‌تری از ابیات به دست دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

A critical study of Bedin shirin sokhan goftan

نویسندگان [English]

  • Hadi Akbarzade 1
  • S. Hosein Fasihi Fereidani 2
چکیده [English]

Up until now several commentaries and explanatory accounts have been made of Sa’di’s ghazals (lyrics) the most important of them being Sharh-e Ghazliyat-e ostad-e sokhan sa’di-e Shirazi, by Khalil Khatib Rahbar; Gozideh-ye ghazaliyat-e Sa’di, by Hasan Anvari; Sharh-e ghazalha-ye Sa’di, by Mohammad Reza Barzgar and Tooraj Aqdaei; and Ghazaliyat-e Sa’di, by Farah Niyazkar.
The Sokhan Publishers has of late brought, in its “Of Persian literature heritage” series, an anthology of Sa’di’s ghazals selected by Mohammad Ja’far Yahaqqi together with notes and glosses, entitled Bedin shirin sokhan goftan (Singing [poetry] as sweet as this). The ghazals are taken from Gholam-Hoseyn Yusofi’s edition of Sa’di’s lyrics.
In the present article, after giving a brief description of the book, its comments and glosses will be discussed. Based on evidence and textual proofs, attempts have been made to present remarks regarding the commentator’s lapses followed by clearer interpretation of the meanings of the verses in question.

ـ انوری، حسن (1390)، گزیدۀ غزلیّات سعدی، (انتخاب و شرح)، تهران: نشر قطره.
ـ برزگر خالقی، محمّدرضا و عقدایی، تورج (1392)، شرح غزل‌های سعدی، تهران: انتشارات زوّار.
ـ حافظ شیرازی، شمس‌الدین محمّد (1377)، دیوان حافظ. به اهتمام ع. جربزه­‌دار، تهران: انتشارات اساطیر.
ـ خواجوی کرمانی، ابوالعطا کمال‌الدّین محمود بن علی بن محمود (1374)، دیوان کامل خواجوی کرمانی، به کوشش سعید قانعی، تهران: انتشارات بهزاد.
ـ خرمشاهی، بهاء­الدین (1371)، حافظ­نامه، تهران: شرکت علمی و فرهنگی و انتشارات سروش.
ـ ساوجی، سلمان (1382)، کلّیّات سلمان ساوجی، تصحیح و مقدمۀ عباس‌علی وفایی، تهران: انجمن آثار و مفاخر فرهنگی.
ـ سعدی، مصلح بن عبدالله (1368)، بوستان سعدی، تصحیح و توضیح غلامحسین یوسفی، تهران: انتشارات خوارزمی.
ـ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1369)، کلّیّات سعدی، به اهتمام محمّدعلی فروغی، تهران: موسسۀ انتشارات امیرکبیر.
ـ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1385)، غزل‌های سعدی، تصحیح غلامحسین یوسفی، تهران: انتشارات سخن.
ـ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1390)، غزلیّات سعدی، تصحیح حبیب یغمایی، به کوشش مهدی مدائنی، تهران: پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی.
ـ ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ (1392)، بدین شیرین سخن گفتن (گزیدۀ غزل‌های سعدی)، تصحیح غلامحسین یوسفی، با گزینش و گزارش محمدجعفر یاحقّی، تهران: سخن.
ـ فروغی بسطامی، میرزاعباس (بی‌تا)، دیوان کامل فروغی بسطامی، به خطّ کلهر، تهران: دنیای کتاب.
ـ نیازکار، فرح (1390)، شرح غزلیّات سعدی، تهران: هرمس.